1. Giriş: Maketten Satış Nedir?
Maketten satış, henüz inşaatı tamamlanmamış bir gayrimenkulün proje aşamasında
satışa sunulması işlemine verilen isimdir. Özellikle büyük şehirlerde, inşaat
projelerinin hızla artmasıyla yaygınlaşan bu satış yöntemi, tüketicilere
çeşitli avantajlar sunmakla birlikte bazı riskler de taşımaktadır.
1.1 Tanım ve Türkiye’deki Yaygınlığı
Türkiye’de inşaat sektörü, ekonominin lokomotiflerinden biridir ve maketten
satış, bu sektörün önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Maliyet avantajları
ve henüz projenin başlangıcında alıcıya sunulan indirimli fiyatlar, bu yöntemi
popüler kılmaktadır.
1.2 Maketten Satışların Tüketici İçin Taşıdığı Riskler
Tüketici açısından bakıldığında, henüz tamamlanmamış bir projeden konut satın
almak birtakım riskler içerir. İnşaatın tamamlanmaması riski, teslim
gecikmeleri ve sözleşmede belirtilen standartların altında teslimat yapılması
gibi durumlar, başlıca riskler arasında sayılabilir.
2. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamında Maketten Satışlar
Maketten satışlar, 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
tarafından düzenlenmekte olup, tüketiciyi koruma amaçlı birçok hüküm içermektedir.
2.1 6502 Sayılı Kanun’un Ön Ödemeli Konut Satışı Hükümleri
Bu kanun özellikle ön ödemeli konut satışlarına ilişkin birçok düzenleme
getirmiştir. Kanunun öncelikli amacı, tüketicilerin maketten konut satın
alırken mağdur olmalarını engellemektir.
2.2 Tüketici Sözleşmelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Tüketici sözleşmeleri, satıcı tarafından hazırlanan ve tüketiciye sunulan
belgeler olup, dikkatle incelenmelidir. Sözleşmede yer alan tüm şartlar
açık ve anlaşılır olmalıdır. Özellikle teslim tarihleri, cayma hakkı ve
sözleşmeden dönme şartları gibi kritik noktalar, detaylı biçimde ele
alınmalıdır.
3. Maketten Konut Alımında Cayma Hakkı
Maketten satışlarda tüketicinin sahip olduğu en önemli haklardan biri cayma
hakkıdır. Bu hak, inşaat sektöründe alıcıyı koruyacak yasal bir önlem olarak
dikkat çeker.
3.1 Tüketicinin Cayma Hakkı Nedir?
Cayma hakkı, tüketicinin sözleşmeden herhangi bir neden göstermeksizin
belirli bir süre içinde dönme hakkını ifade eder. Bu hak, tüketicilerin
yanlış kararlar nedeniyle mağduriyet yaşamalarının önüne geçer.
3.2 Cayma Hakkının Kullanılma Süresi ve Şartları
Tüketicinin cayma hakkını kullanma süresi genellikle sözleşmenin kurulduğu
tarihten itibaren 14 gündür. Ancak, konutın teslim edilmesiyle ilgili özel
şartlar da göz önünde bulundurulmalıdır. Kanunen belirlenen süre içinde,
herhangi bir sebep açıklamadan ve cezai şart ödemeden sözleşmeden dönülebilir.
3.3 Cayma Bildiriminin Nasıl Yapılması Gerektiği
Cayma hakkının kullanılması için, tüketicinin bu hakkını kullanmak istediğini
satıcıya yazılı olarak bildirmesi gerekmektedir. Bu bildirim noter yoluyla,
iadeli taahhütlü posta ile ya da satıcının kabul ettiği bir diğer iletişim
yöntemi ile yapılabilir.
4. Teslim Süresi, Gecikmeler ve Sözleşmeden Dönme Hakkı
Teslim süresi, maketten satışların en önemli unsurlarından biridir ve çoğu
tüketici için belirleyici bir faktördür. Bu konuda yaşanacak sıkıntılar,
sözleşmeden dönme ve tazminat taleplerini gündeme getirebilir.
4.1 Teslimat Süresinin Önemi ve Mevzuattaki Yeri
Teslim süresi, taraflar arasında yapılan anlaşmanın esaslı bir unsurudur.
Mevzuata göre, belirtilen tarihte teslimat yapılmaması halinde tüketicinin
bazı hakları devreye girmektedir.
4.2 Müteahhidin Teslim Gecikmesi Halinde Tüketici Hakları
Müteahhidin teslimatı geciktirmesi durumunda tüketici, noter vasıtasıyla
ihtar çekebilir ve belirli bir süre daha tanıyabilir. Bu süre sonunda da
teslimat yapılmazsa, sözleşmeden dönme hakkı doğar ve tüketici, verdiği
parayı geri isteyebilir.
4.3 Sözleşmeden Dönme ve Tazminat Talepleri
Sözleşmeden dönme hakkını kullanan tüketici, ödediği bedelin yanı sıra
uğradığı zararın tazminini de talep edebilir. Bu noktada, tüketicinin uğradığı
zararları belgeleyebilmesi önem taşımaktadır.
5. Maketten Satış Sözleşmesinin İptali: Hukuki Yollar
Maketten satış sözleşmesinin iptali, belirli hukuki prosedürlere tabidir ve
usulüne uygun yapılması gerekmektedir.
5.1 Sözleşmenin Geçersizliğine Yol Açabilecek Durumlar
Sözleşmenin geçersiz olması için aldatma, hata veya zorlama gibi durumların
varlığı göz önünde bulundurulabilir. Bu gibi durumlarda, sözleşme baştan
geçersiz sayılabilir.
5.2 Noter Onaylı Sözleşme Zorunluluğu
Maketten satış sözleşmeleri, noter onaylı şekilde düzenlenmelidir.
Noter onayı, sözleşmenin taraflar arasında taahhüt edilenlerden emin
olunmasını sağlar ve hukuki geçerliliğini artırır.
5.3 Tüketici Mahkemelerine Başvuru Süreci
Tüketici, herhangi bir uyuşmazlık durumunda tüketici mahkemelerine
başvurarak haklarını arayabilir. Mahkemeye başvuru sürecinde yapılacak
işlemler ve izlenecek yollar uzman bir avukat yardımıyla
gerçekleştirilmelidir.
6. Maketten Satışlarda Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Maketten satışlar sırasında dikkat edilmesi gereken bazı önemli hususlar
vardır ki bunlar, alıcıların mağduriyet yaşamasını engellemeye yönelik
tedbirlerden biridir.
6.1 Proje Ruhsatı ve Kat İrtifakı Durumu
Projenin ruhsatlı olması ve kat irtifakı durumunun incelenmesi, yapılması
gereken ilk kontrollerdendir. Bu belgeler, projenin yasal olarak uygun olup
olmadığını ve mülkiyet durumunu gösterir.
6.2 Satıcı Firmanın Güvenilirliği ve Referansları
Satıcı firmanın daha önce tamamladığı projeler, müşteri yorumları ve
referanslar, firmanın güvenilirliği hakkında önemli ipuçları sağlar.
Alıcılar, bu verileri dikkatle incelemelidir.
6.3 Sözleşme Öncesi ve Sözleşme Anında İstenmesi Gereken Belgeler
Sözleşme öncesinde ve sırasında talep edilmesi gereken belgeler arasında
projenin inşaat izni, teknik belgeler ve detaylı proje planları yer
almalıdır. Bu belgeler, tüketiciye karar alma sürecinde yardımcı olur.
7. Sonuç: Tüketiciler İçin Bilinçli Satın Alma Rehberi
Tüketicilerin maketten konut alırken bilinçli bir şekilde hareket
etmeleri, olası mağduriyetlerin önüne geçilmesi adına büyük önem
taşımaktadır.
7.1 Tüketici Hakları Bilincinin Artırılması
Tüketici haklarının anlaşılması ve bu hakların gereklerini yerine
getirmek, tüketicinin mağdur olmasını önleyen en önemli faktörlerdendir.
Tüketici hukuku konusunda bilgi sahibi olmak, alıcıların yasal
süreçlerde kendilerini korumalarına yardımcı olur.
7.2 Bir Uzmana Danışmanın Önemi
Maketten konut almadan önce bir hukuk uzmanına danışmak, sözleşme
şartlarının analiz edilmesi ve alıcının haklarının belirlenmesi bakımından
büyük önem arz eder.
7.3 Yasal Süreçlerde Profesyonel Destek Almanın Faydaları
Yasal süreçlere hakim bir avukattan alınacak destek, tüketicinin
mahkemelerle ve ilgili diğer hukuki işlemlerle olan ilişkilerinde
profesyonel bir yol haritası sağlamaktadır.
SSS – Sıkça Sorulan Sorular
Maketten satış nedir?
Maketten satış, henüz inşaatı tamamlanmamış bir gayrimenkulün proje aşamasında satışa sunulması işlemidir.
Cayma hakkı nasıl kullanılır?
Cayma hakkı, belirtilen süre içinde satıcıya yazılı olarak bildirilir.
Teslim süresi nedir?
Teslim süresi, konutun tüketiciye teslim edilmesi gereken tarihtir ve sözleşmede belirtilir.
Cayma hakkı süresi ne kadardır?
Cayma hakkı genellikle sözleşme tarihinden itibaren 14 gün içinde kullanılabilir.
Sözleşmenin geçersizliği nasıl sağlanır?
Sözleşmenin geçersizliği, aldatma veya zorlama gibi durumların varlığı ile sağlanabilir.
Müteahhidin teslimat gecikmesi durumunda ne yapılır?
Müteahhidin teslimat gecikmesi durumunda noter yoluyla ihtar çekilebilir.
Maketten satışlarda hangi belgelere dikkat edilmeli?
Ruhsat, kat irtifakı belgeleri ve proje planı gibi belgelere dikkat edilmelidir.
Tüketici mahkemelerinde hak aramak için ne yapılmalı?
Bir avukat yardımı ile tüketici mahkemelerine başvuru yapılmalıdır.
Sözleşme yaparken nelere dikkat edilmeli?
Sözleşmede teslim tarihleri, cayma hakkı ve diğer önemli şartlar dikkatlice incelenmelidir.
Maketten satışın avantajları nelerdir?
İndirimli fiyatlar ve seçme imkanı maketten satışın avantajlarındandır.
No responses yet