1 Yıldan Fazla Ceza Alan Memur ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) Durumunun Kamu Görevliliğine Etkileri

1. Giriş

Kamu görevlileri, bulundukları mevki gereği toplumun güvenini sağlamak ve kamu hizmetlerini eksiksiz yerine getirmek zorundadır. Bu nedenle devlet memurlarının alacağı adli cezalar, görevlerine ve kariyerlerine önemli etkiler yaratabilir. Özellikle 1 yıldan fazla hapis cezası alan memurlar için bu durum daha da önem kazanmaktadır.

Devlet memurları için disiplin ve sicil temizliği yalnızca görevlerini sürdürmek için değil, aynı zamanda kamu güvenini zedelememek için de zorunludur. Bu bağlamda, ceza alma durumları ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) kararı, memurların kariyerlerinde belirleyici olabilir.

2. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) Nedir?

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB), ceza mahkemelerince verilen bir hükmün, belirli koşullar altında açıklanmasını belirli bir süre erteleyen bir yargı karar mekanizmasıdır. Hukuki dayanağını ise Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) 231. maddesinden alır.

HAGB, sanığın 5 yıl boyunca denetimli serbestlik süresine tabi tutulması anlamına gelir. Bu sürede suç işlenmemesi durumunda dava ortadan kalkar. Ancak bu süre içinde yeni bir suç işlenirse eski ceza açıklanarak infaz aşamasına geçilir. HAGB kararı, hükmün açıklanmasının geri bırakılması süresince mahkumiyet anlamına gelmemekte, dolayısıyla kişi sabıkalı sayılmamaktadır.

HAGB’nin Sonuçları ve Süresi

HAGB kararı ile suç unsuru değildir ve sabıka kaydında yer almaz, dolayısıyla kişinin sicili temiz kalır. Ancak herhangi bir memuriyet hakkının tehlikeye girmemesi için kişilerin HAGB süresince suç işlememesi gerekir.

3. 1 Yıldan Fazla Ceza Alan Memurların Hukuki Durumu

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre, devlet memurları belirli suçlardan mahkum olduklarında memuriyetten çıkarılma riski ile karşı karşıya kalırlar. 1 yıldan fazla hapis cezası alan memur bu kapsamda değerlendirilebilir. Bu memurlar hakkında ayrıca disiplin hükümleri de uygulanabilir.

657 Sayılı Kanun’a Göre Memuriyetten Çıkarılma Şekilleri

Memuriyetten çıkarılma, 657 sayılı Kanun’un ilgili hükümleri gereğince düzenlenmiştir. Bu kanunun 125. maddesi, memuriyetten çıkarılmayı gerektiren disiplin suçları ve cezalarını ayrıntılı şekilde belirtmektedir. Özellikle yüz kızartıcı suçlardan veya devletin güvenliğine karşı işlenen suçlardan mahkum olmak, memuriyetten çıkarılmayı gerektirir.

4. HAGB Kararının Memuriyet Üzerindeki Etkisi

HAGB, mahkumiyetin alternatif bir yolu olduğu için memuriyet üzerinde de etkileri vardır. Danıştay ve Yargıtay’ın çeşitli kararları, HAGB alınan durumların memuriyet üzerindeki etkilerini belirlemiştir. Genelde, HAGB verilmesi durumunda memurun görevine devam etmesine olanak sağlanabilir.

HAGB Durumunda Memur Açığa Alınır mı?

Genellikle HAGB kararı, memurun açığa alınmasını gerektirmez. Ancak dava süreci boyunca bazı kurumlar, memurun görevini sağlıklı gerçekleştirebilmesi adına tedbiren açığa alma yetkisini kullanabilir.

5. Ceza ve HAGB Sürecinde Memurun Hakları

Disiplin ve adli süreçlerde memurların da belirli hakları vardır. İşlem gören memur, savunma hakkına sahiptir ve yürütülen her disiplin soruşturmasında bu hak tanınmıştır. HAGB sürecinde de memurun görev durumu bu hakların koşullarına bağlı olarak düzenlenebilir.

Memura Disiplin Cezası Verilebilir mi?

Ceza sürecinde veya HAGB kararı söz konusu olduğunda, memurun suçtan arınmış şekilde hareket edip etmediği disiplin soruşturması ile değerlendirilebilir. Bu tür süreçlerde disiplin cezası verilmesi, izlenen prosedür ve suçun niteliğine bağlıdır.

6. HAGB Kararı Sonrası Süreç: Memuriyete Dönüş Mümkün mü?

HAGB süresi tamamlanıp, hükmün açıklanmaması halinde kişi memuriyete geri dönebilir. Ancak bu, hükmün açıklanmasının ardından adli sicil kaydına işlenmeyeceği için gerçekleşir. Güvenlik soruşturmasında HAGB’nin etkisi incelenirken, sicil durumu temiz gözükebilir.

Sicil ve Güvenlik Soruşturması Üzerindeki Etkiler

Güvenlik soruşturmasının olumlu sonuçlanması, memuriyetin devamı ya da yeniden başlaması noktasında önemlidir. HAGB kararının adli sicil kaydına işlenmemesi, güvenlik soruşturmasını da olumlu etkileyebilir.

7. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

• HAGB olan bir kişi memur olabilir mi? HAGB kararı alınan bir kişi, denetimli serbestlik süresini tamamlaması ve herhangi bir suç işlememesi durumunda memur olabilir.
• HAGB kararı sicile işler mi? HAGB kararı adli sicile işlemez ve kişi sabıkalı sayılmaz.
• 1 yıl 1 ay hapis cezası alan memur görevine devam edebilir mi? Bu tür cezalar memuriyetten çıkarılma ile sonuçlanabilir, ancak HAGB durumu varsa memuriyete devam edilebilir.
• HAGB kararı kaldırılırsa ne olur? HAGB kararının kaldırılması, cezanın infaz edilmesi anlamına gelir; bu da dünyanın memuriyet üzerindeki etkisini artırabilir.
• Denetimli serbestlik süresinde memuriyet korunur mu? Evet, denetimli serbestlik süresinde suç işlenmediği takdirde memuriyet korunabilir.
• Ceza almış bir memur için işten doğrudan çıkarılma söz konusu mu? Suçun niteliği ve alınan ceza süresi, memurun işten çıkarılıp çıkarılmayacağını belirleyebilir.
• Mahkumiyet sona erdiğinde memur sicili nasıl etkilenir? Mahkumiyet sicile işlenmiş ise olumsuz etki yaratabilir fakat HAGB durumunda sicil temiz kalacaktır.
• HAGB kararının tekrar incelenmesi mümkün mü? Yeni deliller veya hatalı bir işlem tespit edilirse HAGB kararı yeniden değerlendirilebilir.
• Ceza alan memur, disiplin cezası dışında ne gibi yaptırımlarla karşılaşır? Memurun kamu haklarında kısıtlamalar yaşaması olasıdır. Ayrıca, görevden uzaklaştırma da bir diğer yaptırım olabilir.
• HAGB kararı sonrası güvenlik soruşturması olumsuz etkilenebilir mi? HAGB kararı denetim süresi boyunca olumsuz etkilenmez ancak, başka bir suç işlenmesi bu durumu değiştirebilir.

8. Sonuç ve Değerlendirme

Devlet memuru olarak çalışan kişilerin yasalara uyma yükümlülüğü bulunmaktadır. Alınan bir ceza, özellikle 1 yıldan fazla ceza alan memur açısından önemli sonuçlar doğurabilir. Ancak, HAGB kararı ve sürecin doğru yönetilmesi, kişinin haklarının korunmasına olanak sağlar.

HAGB’nin, memurun siciline işlenmemesi ve görevine devam edebilmesi için bir şans sunduğu söylenebilir. Ve tabi ki, her durumda memurun savunma ve itiraz haklarının da korunduğu unutulmamalıdır. Kamu görevlilerinin hak ve yükümlülükleri, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve ilgili içtihatlar çerçevesinde dikkatlice ele alınmalıdır.