Yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’de yasal kalış süresinin sona ermesi, kamu düzenine tehdit oluşturması veya yasa dışı yollarla ülkeye giriş yapması gibi sebeplerle geri gönderme merkezlerinde (GGM) tutulmaları mümkündür. Bu süreç, yalnızca idari değil aynı zamanda hukuki sonuçlar da doğurur. Peki, geri gönderme merkezinde kaç gün tutulur, bu sürenin sınırları nelerdir ve hak arama yolları nelerdir? İşte detaylı bir değerlendirme.
Geri Gönderme Merkezi Nedir?
Geri gönderme merkezleri, Türkiye’de yabancıların idari gözetim altına alındığı geçici barınma alanlarıdır. Bu merkezler, Göç İdaresi Başkanlığı tarafından işletilir ve yabancıların sınır dışı edilme sürecine kadar burada tutulmaları sağlanır.
Kimler Geri Gönderme Merkezine Alınır?
- Yasa dışı yollarla Türkiye’ye girenler
- İkamet izni sona eren ve izinsiz kalanlar
- Kamu düzenine tehdit oluşturanlar
- Suç işleyen veya suça karışan yabancılar
- Kaçma riski olan ya da kimliği tespit edilemeyen kişiler
Geri Gönderme Merkezinde Tutulma Süresi Kaç Gündür?
📌 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 57. maddesine göre:
- İdari gözetim süresi ilk etapta 6 ay ile sınırlıdır.
- Bu süre içinde yabancının sınır dışı edilmesi için işlemler yürütülür.
- Ancak bazı durumlarda ek 6 ay daha uzatılabilir.
- Toplam süre 12 ayı geçemez.
➕ İstisnai Hallerde:
- Kişinin kimliği tespit edilememişse,
- Yargılama süreci devam ediyorsa,
- Geri kabul anlaşmaları bekleniyorsa,
idari gözetim süresi daha etkin şekilde kullanılır.
Geri Gönderme Süresi İçinde Yabancının Hakları
- Avukat ile Görüşme Hakkı
- Telefon Kullanma ve Aile ile Görüşme
- Sığınma veya Uluslararası Koruma Başvurusunda Bulunma
- İtiraz Hakkı
- İdare Mahkemesine başvurarak idari gözetimin kaldırılmasını talep edebilir.
- Başvuru süresi tebliğ tarihinden itibaren 7 gündür.
İdari Gözetim Kararına İtiraz Süreci
- Geri gönderme merkezinde tutulan kişi ya da avukatı, kararı idare mahkemesinde dava konusu yapabilir.
- Mahkeme, kararını en geç 5 gün içinde verir.
- Karar kesindir, istinaf veya temyiz yolu kapalıdır.
Alternatif Yükümlülükler ve Serbest Bırakma
Bazı durumlarda idari gözetim yerine alternatif yükümlülükler uygulanabilir:
- Belirli bir adreste ikamet etme
- Bildirimde bulunma
- Elektronik izleme (bileklik)
- Aileye teslim
Bu önlemler, kişinin gözetim merkezine alınmadan sınır dışı sürecinin yürütülmesini sağlar.
Geri Gönderme Merkezlerinde Kalış Süresi Nasıl Kısaltılır?
- Avukat aracılığıyla başvuru yapmak
- Kendi isteğiyle ülkeyi terk etmek (gönüllü geri dönüş)
- Uluslararası koruma başvurusu yapmak
- Kimlik ve pasaport bilgilerini sunmak
Bu yollarla kişi, gözetim süresini kısaltabilir veya serbest bırakılabilir.
Çocuklar ve Aileler için Özel Durumlar
- 18 yaş altı çocuklar için geri gönderme merkezlerinde ayrı bölümler oluşturulur.
- Refakatsiz çocuklar, Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’nün korumasına alınır.
- Aileler birlikteyse, gözetim bu duruma göre düzenlenir.
Sonuç
Geri gönderme merkezinde tutulma süresi, ilk aşamada 6 ay olup belirli şartlar altında 12 aya kadar uzatılabilir. Ancak bu süreçte kişilerin hukuki hakları saklıdır. Süreç boyunca avukat yardımı almak, başvuruları zamanında yapmak ve alternatif yolları değerlendirmek önemlidir. Türkiye, uluslararası insan hakları standartlarına uygun şekilde yabancıların temel haklarını gözetmekle yükümlüdür.
No responses yet