Giriş: Yeni Kentsel Dönüşüm Nedir?

Yeni kentsel dönüşüm politikaları, 2024 itibarıyla Türkiye’de şehirleşme süreçlerini yeniden şekillendirecek düzenlemeleri içeriyor. Bu politikalar, deprem riski, yapı ömrü ve kent planlaması gibi temel sebeplerle gerekli hale gelmiştir. Türkiye’nin birçok bölgesinde eskiyen ve kullanım ömrünü tamamlamış yapıların yenilenmesi kaçınılmazdır.

Yeni Kentsel Dönüşüm Yasası 2024: Temel Değişiklikler

2024 kentsel dönüşüm yasasında yapılan değişiklikler, yapı güvenliğini artırmayı ve süreci hızlandırmayı hedefliyor. Yasa, 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Riskli yapı tespiti süreci, daha ayrıntılı kriterler ve uzman raporları gerektirecek şekilde güncellenmiştir. Rezerv yapı alanlarının belirlenmesi de daha merkezi bir planlama gerektirir hale gelmiştir.

Belediyelere, kentsel dönüşüm sürecinde daha fazla yetki verilmiş, bu da yerel yönetimlerin süreçlerde daha aktif rol almasını sağlamıştır.

Malik Hakları ve Vatandaşın Rızasına Dayalı Süreç

Kentsel dönüşüm sürecine ilişkin vatandaşın rızası, önemli bir hukukî meseledir. Üçte iki çoğunluk şartı, maliklerin önemli bir kısmının onayını gerektirmektedir. Rıza olmadan dönüşüm mümkün değildir.

Kat maliklerinin hak ve yükümlülükleri, yasal çerçevede korunmakta ve maliklerin itiraz hakları bulunmaktadır. İtiraz eden maliklerin dava açma hakları saklıdır.

Bakanlık Müdahalesi ile Kentsel Dönüşüm

Bakanlık kararı ile yapılan dönüşümlerde süreç, acil hallerde kamulaştırma hakkını içerir. Maliklerin bilgilendirilmesi, yasal bir yükümlülük olarak düzenlenmiştir.

Bilgilendirme toplantıları, dönüşüm sürecinde şeffaflığın ve iletişimin sağlanması için zorunlu hale getirilmiştir.

Finansal Teşvikler ve Destekler

2024 yılında kira yardımı tavanları yükseltilmiştir. Kentsel dönüşüm kredileri, uygun geri ödeme şartlarıyla sunulmaktadır. Dönüşümde devlet destekleri ve vergi muafiyetleri de sağlanmaktadır.

Müteahhitlerle yapılacak anlaşmalarda dikkat edilmesi gereken hususlar arasında, işin kalitesi ve süreleri önem taşır.

Kentsel Dönüşüm Sürecinde Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

• Dönüşüm süresi ortalama ne kadar sürer?
  Proje büyüklüğüne bağlı olarak değişmekle birlikte, ortalama 18-24 ay sürmektedir.
• Tapu paylaşımı nasıl yapılır?
  Yeni projedeki bağımsız bölümlerin değerleri, eski değerlerle orantılı olarak dağıtılır.
• Binada tek kişi karşıysa süreç durur mu?
  Hayır, üçte iki çoğunluk sağlandığında süreç devam eder.
• Aynı ada içinde farklı parsellerde süreç nasıl işler?
  Her parsel bağımsız olarak değerlendirilir ancak toplu kararlar da mümkündür.
• Rezerv yapı alanları nedir?
  Şehirlerin gelişme potansiyeline sahip, yeni yapılaşma için ayrılan alanlardır.
• Kentsel dönüşüm kredileri kimler içindir?
  Kat malikleri ve müteahhitler bu kredilerden faydalanabilir.
• Vergi muafiyetleri hangi vergileri içerir?
  Katma değer vergisi ve damga vergisi muafiyetleri bulunur.
• Belediyelerin yeni yetkileri nelerdir?
  Dönüşüm projelerinin planlanması ve onay süreçlerinde artırılmış yetkilere sahiptirler.
• Kira yardımı hangi koşullarda verilir?
  Eğer mevcut yapı yıkılacaksa, maliklere ve kiracılara belirli süreler boyunca kira yardımı yapılır.
• Müteahhit seçerken nelere dikkat edilmelidir?
  Tecrübeleri, referansları ve mali güvencelerinin sağlamlığı önemlidir.

Sonuç ve Değerlendirme: Yeni Kentsel Dönüşüm Düzenlemelerinin Önemi

Yeni kentsel dönüşüm düzenlemeleri, şehirlerimizin geleceği için büyük önem taşımaktadır. Güçlü yapıların inşası, şehircilik açısından büyük avantajlar sunarken, vatandaşlar için de daha güvenli ve çağdaş yaşam alanları yaratmaktadır.

Bu süreçte vatandaşların hak ve yükümlülüklerinin bilincinde olması, doğru bilgilendirilmesi önemlidir. Geleceğe yönelik gelişmelerin takip edilmesi ve bu yeniliklerin avantajlarından yararlanılması gerekmektedir.